Handgemaakte glazen vazen van Klaas Kuiken

De handgemaakte glazen vaas is de afgelopen jaren razend populair geworden in Nederland. Het online aanbod is enorm, de verhalen zijn divers, en geen enkele vaas lijkt op de andere. Tegelijkertijd zijn de technieken, productie, vakmanschap, herkomst en duurzaamheid van de vazen soms enorm verschillend. 

Een handgemaakte vaas, onderscheidt zich doordat geen twee hetzelfde zijn. Kleine luchtbelletjes, subtiele kleurverschillen of minimale vormafwijkingen in het glas zijn geen fouten, maar sporen van het ambachtelijke maakproces. Elke vaas is daarmee een unica: een lettterlijk uniek exemplaar, met een eigen karakter en verhaal. Bovendien is de aandacht voor detail veel groter: vakmensen nemen de tijd om elk item te perfectioneren, iets wat bij massaproductie onmogelijk is. Kleur, helderheid, dikte en vorm; alles wordt met de hand gecontroleerd en gecorrigeerd. Tot slot is het persoonlijke karakter belangrijk: veel mensen hechten aan het idee dat hun vaas ‘door echte handen’ is gemaakt.

Waar massaproductie uitgaat van snelheid en uniformiteit, draait het bij een handgemaakte glazen vaas om ambacht, aandacht, en traditie. Elk item krijgt een ziel, waardoor het niet alleen een gebruiksvoorwerp is, maar ook een pronkstuk met emotionele waarde. Niet voor niets worden handgemaakte vazen vaak cadeau gegeven bij speciale gelegenheden of als erfstuk bewaard.

Het traditionele productieproces van een handgemaakte glazen vaas is intensief en bestaat uit verschillende stappen, van het mengen van de grondstoffen, tot het smelten en het blazen of vormen van het glas. Bekende technieken zijn mondblazen, persen en gieten. Op het internet is over dit traditionele proces veel informatie over beschikbaar. 

Echter, ontwerper Klaas Kuiken maakt zijn vazen op een hele andere manier. Zijn uitgangspunt voor het project was zijn zoektocht naar wat een massaproduct nu eigenlijk is. Kan een massaproduct de emotie overbrengen van een handgemaakt product? Is elk product altijd hetzelfde? Is het mogelijk om een bekend, gestandaardiseerd massaproduct een persoonlijk verhaal te geven?

Hij ontdekte dat er inderdaad sprake was van verschillen en onregelmatigheden bij glazen flessen: de wanddikte van het glas verschilt op sommige plekken, er zitten vaak luchtbellen in en er zijn kleine afwijkingen in de vorm. Voor een simpel product als een glazen fles is dit nu eenmaal acceptabel. 

Om deze verschillen te benadrukken ontwikkelde hij zijn eigen techniek van glasblazen. Hiervoor bouwde hij een keramiekoven om; hij verplaatste de verwarmingselementen en hij voegde een compressoraansluiting toe. 

* eerste, handgebouwde glasoven van Klaas Kuiken

De flessen worden in de over geplaatst en langzaam verwarmd. Als het glas eenmaal zacht geworden is, wordt de fles voorzichtig opgeblazen. Door het blazen bolt het glas meer uit op plekken waar de wanddikte dun is, en minder waar het dikker is. Dit geeft een speciaal effect aan iedere groene glazen vaas; want daar waar het glas dun is, is het meer transparant en heeft het minder kleur. Hierdoor krijgen al deze  handgeblazen vazen een uniek effect, wat alleen met deze techniek te bereiken is. De vaas wordt vervolgens weer langzaam in de oven teruggebracht naar kamertemperatuur. 
Klaas werkt inmiddels met drie ovens. Per oven kost het ongeveer zes uur om een vaas te maken. 

Klaas Kuiken is vervolgens meer gaan experimenteren met zijn oven en zijn eigen ontwikkelde techniek. Door het plaatsen van hittebestendige ringen om de flessen, kon hij de vorm van de groene vazen van glas gaan manipuleren. Omdat iedere fles anders reageert op het proces, is de uitkomst iedere keer anders. Dit heeft geresulteerd in deze echt unieke collectie: niet een vaas is hetzelfde. De afbeeldingen die je hier ziet kunnen dus afwijken van het exemplaar dat je aanschaft. 

Groene glazen vazen zijn niet voor niets zo populair. Enerzijds valt de kleur direct op door natuurlijke, rustgevende tinten die mooi combineren met bloemen. Anderzijds draagt groen glas vaak een verhaal van hergebruik in zich: de nieuwe en gebruikte standaard flessen die Klaas Kuiken gebruikt voor de vazen zijn (deels) gemaakt van gerecycled materiaal. Door deze nogmaals op te blazen worden ze eigenlijk dubbel gerecycled.

Bovendien heeft elke handgemaakte vaas subtiele kleurafwijkingen, kleine luchtbelletjes of imperfecties, dát maakt handwerk herkenbaar en speciaal. Als je goed kijkt zie je bij de design vazen van Klaas Kuiken aftekeningen waar de hittebestendige ringen hebben gezeten. Groen glas is een van de meest voorkomende glaskleuren, omdat veel glas in deze kleur worden ingezameld.

Het resultaat is een vaas die milieuvriendelijk én visueel aantrekkelijk is. Dit maakt een groene, handgemaakte glazen vaas van gerecycled glas tot een uitgesproken keuze voor mensen die design, duurzaamheid en traditie willen verenigen in één object.

Overweeg bij je volgende bestelling deze eens niet bij een grote webshop of winkel te plaatsen, maar koop eens Dutch Design vazen van een lokale maker, designer of kunstenaar. Ontdek zelf het verschil tussen massaproductie en het werk van de echte vakman!